महिलालाई मेयर स्विकार्न नै गाह्रो मान्ने समाज छ – विमला अर्याल

नवलपरासी (बर्दघाट सुस्ता पश्चिम) जिल्ला सुनवल नगरपालिकाकी प्रमुख विमला अर्याल लुम्बिनी प्रदेशको ३६ वटा नगर तथा उपमहानगर पालिका मध्येकी एक मात्र नगर प्रमुख (मेयर) महिला हुनुहुन्छ । पहिलो पटक असफल भए पनि दोस्रो पटकको उम्मेदवारीमा उहाँ मेयर बन्न सफल हुनुभयो । उहाँ विगतदेखिको आफ्नो सङ्घर्ष, बलिदान र संवैधानिक व्यवस्थाका कारण आफू नेतृत्वमा आउन सफल र […]

के पुरुष पनि महिलावादी हुन्छन् ?

लैङ्गिक न्याय र समानता चाहने जो कोही व्यक्ति पनि महिलावादी हुन सक्छ । महिलावादको सम्बन्ध व्यक्तिको यौनिक पहिचानमा होइन, उसको सोचाइ र व्यवहारसँग हुन्छ । समानतामा आधारित सामाजिक न्यायसहितको समाज निर्माणको पक्षमा लाग्ने हरेक व्यक्ति महिलावादी हुन् । यस आधारमा विचार गर्दा महिला, पुरुष, यौनिक तथा लैङ्गिक अल्पसङ्ख्यक समुदायका जो कोही व्यक्ति पनि महिलावादी हुने […]

महिलाको समस्या घटाउन परिवारको भूमिका बढी महत्त्वपूर्ण (भिडियो सहित)– खिमा रिजाल

सन्दर्भ : विश्व मानसिक स्वास्थ्य दिवस आज विश्व मानसिक स्वास्थ्य दिवस ! हरेक वर्ष अक्टुबर १० मा विश्वभर यो दिवस मनाउने गरिन्छ । नेपालमा पनि मानसिक स्वास्थ्यको अवस्था जटिल हुँदै आएको तथ्यलाई विभिन्न अध्ययन तथा सर्वेक्षणहरूले देखाएका छन् । नेपालमा कूल नसर्ने रोगहरूको समस्यामध्ये १८ प्रतिशत स्थान मानसिक रोगले ओगटेको छ । ‘राष्ट्रिय मानसिक स्वास्थ्य […]

अरूको अधिकारको कुरा गर्न सक्ने भएँ – कुमारी विक

नुवाकोटको विदुर नगरपालिका वडा नम्बर १० की दलित महिला वडा सदस्य हुनुहुन्छ, कुमारी विक । ३८ वर्षीया कुमारी वडा सदस्य हुनु अघिसम्म घर गृहस्थीका काममै समय बिताउने गर्नुहुन्थ्यो । राजनीतिमा प्रवेश गरेपछि उहाँको दैनिकी बदलिएको छ । आत्मबल बढेको छ । अरू धेरै महिलाको दैनिकी बदलिनुपर्छ भनेर वकालत गर्ने पनि हुनुभएको छ । पहिले दुई […]

महिला, शान्ति र सुरक्षा तथा विकास प्रक्रियासँग जाेडिएकाे छ कार्ययाेजना

सन्दर्भ : अन्तर्राष्ट्रिय शान्ति दिवस (सेप्टेम्बर २१) नेपाल सरकारले द्वन्द्वपीडित तथा प्रभावित महिलाको मुद्दालाई समेट्ने गरी महिला, शान्ति र सुरक्षासम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघ, सुरक्षा परिषद् प्रस्ताव नम्बर १३२५ र १८२० सम्बन्धी दोस्रो राष्ट्रिय कार्ययोजना कार्यान्वयनमा ल्याएको छ । गृह मन्त्रालयका अनुसार, यो कार्ययोजना राष्ट्रसंघीय सुरक्षा परिषद्काे प्रस्ताव नम्बर १३२५ र १८२० को कार्यान्वयनसम्बन्धी प्रावधानमा आधारित छ […]

दलित महिलामा क्षमता हुँदैन भन्ने गलत मानसिकता –संगीता अछामी

संगीता अछामी ललितपुर महानगरपालिका वडा नम्बर १४ को वडा सदस्य हुनुहुन्छ । संगीताको आमाबुबा पनि राजनीतिज्ञ हुनुहुन्छ । राजनीतिक पृष्ठभूमि भएको परिवारमा जन्मिएकी छोरी भएकाले उहाँ केही फरक चेतसहितको वातावरणमा हुर्कनुभयो । त्यतिबेला पनि समानताका लागि सामाजिक मनोविज्ञानमा सकारात्मक परिवर्तन जरुरी ठानिएको थियो । यसका लागि उहाँका आमाबुबा कटिबद्ध हुनुहुन्थ्यो । उहाँले आमाबुबालाई कम्युनिस्ट राजनीतिमा […]

बलियो साझेदारी र समझदारीको खोजीमा छ मातृत्व

दुई छोरीकी आमाको हैसियतमा, म मातृत्वको विद्यमान प्रतिबन्धात्मक संरचनालाई चुनौती दिने सोच राख्छु । परम्परागत मान्यताले बाँधिएको परिवेशभित्र मैले निर्वाह गरेको मातृत्वको माध्यमबाट मेरो यात्राले मलाई फरक सोचमा उभ्याएको छ । यो सोच मातृत्वको अवधारणासँग सम्बन्धित छ । यसलाई समतामूलक सामाजिक संरचनाबाट पुनः परिभाषित गरी छोरी पुस्ताका अगाडि उदाहरण कायम गर्न पनि चाहन्छु । म […]

आदिवासीका अधिकारबारे युवालाई बुझाउन जरुरी (भिडियो सहित) – ङिमी शेर्पा

ङिमी शेर्पा राष्ट्रिय आदिवासी जनजाति महिला महासङ्घ (निफ) को अध्यक्ष हुनुहुन्छ । अध्यक्ष हुनुअघि उहाँ शेर्पा महिला सङ्घको नेतृत्वकर्ताको रूपमा महासङ्घमा आबद्ध हुनुहुन्थ्यो । निफको स्थापना २०५५ साल वैशाख २ गते भएको थियो । ङिमीका अनुसार, यशोकान्ति भट्टचन (गौचन), स्टेला तामाङ, हेमा पुन, मीरा घले गुरुङ र चुन्दा बज्राचार्यको उपस्थितिमा लेखिएको पहिलो माइन्युट अनुसार आदिवासी […]

पितृसत्ता के हो ?

पितृसत्ता पुरुषलाई प्रधान वा उच्च र महिलालाई सहायक वा नीच मान्ने सोचबाट निर्देशित शासनसत्ता हो । पितृसत्ताले पुरुषलाई प्रमुख, मूली वा प्रभुत्वशाली स्थानमा राख्छ भने महिलालाई पुरुषको मातहत वा पुरुषआश्रित ठान्छ । पितृसत्तामा वंश बाबुमा निहित हुन्छ र सन्तानको नागरिकता बनाउनसमेत बाबु नै चाहिन्छ । नेतृत्व भन्नेबित्तिकै पुरुष नै हो भन्ने सोच आउँछ । हरेक […]