राजनीतिमा महिलाको समानुपातिक प्रतिनिधित्वका चुनौती

‘निर्वाचन सम्बन्धी कानुनलाई संशोधन र एकीकरण गर्न बनेको विधेयक’ को मस्यौदामाथि केही समयदेखि सरोकारवालाहरूले छलफल गरिरहेका छन् । निर्वाचन आयोगले विभिन्न पक्षसँग छलफल गरेर राय सुझाव लिई विधेयक तयार गरेर गृह मन्त्रालयलाई पठाएको जनाएको छ । गृहले अब संसद्मा दर्ता गरेपछि प्रक्रियागत रूपमा अगाडि बढ्दै गएर अन्त्यमा ऐन बन्नेछ । त्यसैले संसद्मा विधेयक दर्ता हुनु […]
महिला पुस्तक प्रदर्शनी र पारिजात

झन्डै चार दशकअघि साहित्यकार पारिजातको संयोजनमा काठमाडौँमा महिला पुस्तक प्रदर्शनी भएको थियो । २०८१ वैशाखको पूर्वार्धमा फेरि ‘मैले चिनेको पारिजात’ अन्तरसंवाद शृङ्खला सहित महिला पुस्तक प्रदर्शनीको आयोजना गरियो । पारिजात स्मृति केन्द्र र फिनिक्स बुक्सको आयोजनामा काठमाडौँमा भएको पाँचदिने सो प्रदर्शनीमा महिला लेखन र सरोकार लगायतका विषयमा छलफल पनि भयो ।
‘मार्च २१’ ले अझै नछोएको मेरो जातीय मर्म !

हरेक वर्ष जस्तै यो वर्ष पनि मार्च २१ मा नेपालमा २४औँ अन्तर्राष्ट्रिय जातीय विभेद उन्मूलन दिवस मनाइँदै छ । नेपालमा २०५७ साल अर्थात् सन् २००१ मा यो दिवस मनाउन थालिएको हो । ‘जातीय भेदभाव उन्मूलन’ गर्ने उद्देश्यले यो दिवस मनाइन्छ । यसका पछाडि एउटा बलियो अन्तर्राष्ट्रिय आधार छ । ‘सबै किसिमका जातीय भेदभाव उन्मूलन अन्तर्राष्ट्रिय […]
भूमिहीनता नै सबै समस्याको जड – अरुण सदा

राष्ट्रिय भूमि अधिकार मञ्च, सिरहाको जिल्ला संयोजक अरुण सदा दुई दशकदेखि भूमि अधिकारको आन्दोलनमा सक्रिय हुनुहुन्छ । सिरहाकै विपन्न मुसहर समुदायमा हुर्किंदै गर्दादेखि नै भूमि अभावको पीडाले गर्दा आफू अधिकारको आन्दोलनमा लागेको उहाँ बताउनुहुन्छ । अरुण सिरहास्थित ‘शवरी सङ्कल्प समाज’ को अध्यक्ष पनि हुनुहुन्छ । उहाँका अनुसार, संस्थाले मुसहर समुदायको शिक्षा, स्वास्थ्य, सामाजिक न्यायका साथै […]
जे मैले भोगेँ !

के तिमी सोच्न सक्छौ ?कति डरलाग्दो हुन्छ,आफैँलाई थाहा पाउनु ?
अरूलाई सहयोग गर्नुपर्छ भन्ने माहोल परिवारबाटै देख्दै आएँ – चेतना लोकसम

‘दुःख निवारण गुठी’ की कार्यकारी निर्देशक चेतना लोकसम क्लिनिकल साइकोलोजिस्ट, रेकी हिलर र सिनियर साइकोसोसियल काउन्सिलर अर्थात् वरिष्ठ मनोसामाजिक मनोविमर्शकर्ता हुनुहुन्छ । सेन्टमेरिज स्कुलबाट प्रवेशिका परीक्षा उत्तीर्ण गर्नुभएकी चेतनाले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट मनोविज्ञान विषयमा स्नातकोत्तर तह उत्तीर्ण गरी केही समय सोही विश्वविद्यालयमा अध्यापन पनि गर्नुभयो । उहाँको जन्म २०२८ साउन १४ गते काठमाडौँको डिल्लीबजारमा भएको थियो […]
सुरक्षित गर्भपतन अभियानमा लाग्दा (भिडियो सहित)

डा. अरुणा उप्रेती महिला अधिकारका सवाल र जनस्वास्थ्य सरोकारका विषयमा क्रियाशील प्रबुद्ध व्यक्ति हुनुहुन्छ । पेसाले चिकित्सक उहाँले स्त्रीरोग विशेषज्ञका रूपमा काम गर्ने क्रममा महिलाको प्रजनन स्वास्थ्य र प्रजनन स्वास्थ्य सेवा सुविधामा पहुँचको अभावले भएको महिलाको मृत्युका थुप्रै घटना देख्नुभयो । त्यस्तो देखेपछि उहाँ चिकित्सक पेसाको दैनिकी छोडेर सामाजिक अभियान तथा महिला अधिकारका क्षेत्रमा बढी […]
अपाङ्गतामैत्री भौतिक संरचना र सेवामा पहुँच

– टीका दाहाल पहुँच भन्नेबित्तिकै भौतिक पहुँच या राजनीतिक शक्तिको पहुँच भन्ने आमबुझाइ हुन सक्छ । धेरै पढेका व्यक्ति, शक्ति र पदमा बसेका व्यक्ति या सहरमा बसोबास गर्ने व्यक्ति, हिँड्डुल गर्न र प्रस्ट आवाज दिन सक्ने व्यक्तिको पहुँच सहज हुनु स्वाभाविक हो भन्ने पनि लाग्न सक्छ । अझ राजनीतिक रूपमा सचेत व्यक्तिले सबै ठाउँबाट सहज […]
दलित महिला वडा सदस्य : जीवनमा आएको परिवर्तन र जिम्मेवारीको बोध

नेपाल सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक राज्यमा रूपान्तरण भएपछि दलित महिलाहरूले मुलुकको शासन व्यवस्थामा सक्रिय सहभागिता जनाउने अवसर तथा अधिकार पाएका हुन् । २०७९ साल वैशाखमा भएको स्थानीय निकाय निर्वाचनबाट छ हजार ६२० दलित महिला वडा सदस्यमा निर्वाचित भएको निर्वाचन आयोगको तथ्याङ्कले देखाउँछ । संवैधानिक र कानुनी व्यवस्थाले गर्दा स्थानीय तहमा दलित महिलाहरूको उल्लेखनीय प्रतिनिधित्व हुनसकेको हो […]