Category: Elaborations

महिलावाद संवाद शृृङ्खला ९ l यशो कान्ति भट्टचन आदिवासी समुदायको अधिकार र संरक्षण क्षेत्रमा क्रियाशील हुनुहुन्छ । उहाँले झन्डै चार दशकदेखि विशेष गरी आदिवासी महिलाको अवस्था, अधिकार र सशक्तीकरणका लागि काम गर्दै आउनुभएको इतिहास छ । यशो कान्तिको जन्म बागलुङ जिल्लामा भएको थियो । उहाँले आफ्नो ऐतिहासिक थातथलो भने मुस्ताङ जिल्लाको थासाङ भएको बताउनुभयो । […]

महिलावाद शृङ्खला ८ l रीता साहले स्वतन्त्र लेखन र अधिकारका क्षेत्रमा क्रियाशील भई झन्डै डेढ दशक लामो समय बिताउनुभयो । यस अवधिमा उहाँले तराईमधेसका महिलाको अवस्था र लैङ्गिकताका विविध सवाललाई ‘मूलधार’ को महिला आन्दोलन र राजनीतिसँग जोडेर अध्ययन, अनुसन्धान र विश्लेषण गर्नुभयो । मधेस र मधेसका महिलाका विभिन्न सवालमा पैरवी पनि गर्नुभयो । बियोन्ड बेइजिङ […]

महिलावाद शृङ्खला–७ l बृहत् आप्रवासनभित्रको नकारात्मक आयाम मानव तथा महिला बेचबिखन हो । त्यसमा पनि विदेशमा बेचिएर स्वदेश फर्किएका महिलाले नेपाली समाजमा भोगेको सामाजिक बहिष्कार र त्यसले महिलाको कानुनी पहिचानमा ल्याएको चुनौती अत्यन्त गम्भीर छ । यही विषयमा मीना पौडेलले सन् २००८ मा बेलायतको न्युक्यासल विश्वविद्यालयबाट विद्यावारिधि गर्नुभयो । विद्यावारिधिपछि मीनाले आप्रवासनका विभिन्न आयामबारे नेपाल […]

महिलावाद–संवाद शृङ्खला ६ । विश्वमा १८औँ शताब्दीमा प्रारम्भ भएको महिलावाद (फेमिनिज्म) को बहस नेपालमा भने २०औँ शताब्दीमा देखियो । यहाँ अझै पनि व्यक्तिगत तह, ससानो समूह र विश्वविद्यालयको पाठ्यक्रममा मात्रै यो सीमित छ । महिलावादले समाजमा सकारात्मक प्रभाव पार्न बाँकी रहेकाले ‘महिलावादी’ शब्दप्रति पनि नकारात्मक दृष्टिकोण हाबी रहेको पाइन्छ । खासमा महिलावाद भनेको के हो […]

महिलावाद–संवाद शृङ्खला ५ । विश्वमा १८औँ शताब्दीमा प्रारम्भ भएको महिलावाद (फेमिनिज्म) को बहस नेपालमा भने २०औँ शताब्दीमा देखियो । यहाँ अझै पनि व्यक्तिगत तह, ससानो समूह र विश्वविद्यालयको पाठ्यक्रममा मात्रै यो सीमित छ । महिलावादले समाजमा सकारात्मक प्रभाव पार्न बाँकी रहेकाले ‘महिलावादी’ शब्दप्रति पनि नकारात्मक दृष्टिकोण हाबी रहेको पाइन्छ । खासमा महिलावाद भनेको के हो […]

द्वारिकादेवी ठकुरानीको नाम सुन्‍नेबित्तिकै नेपाली राजनीतिमा चासो राख्‍नेले भनिहाल्छन्– नेपालको पहिलो महिला मन्त्री । देशकै पहिलो आमनिर्वाचनपछि २०१६ जेठ १३ मा विश्‍वेश्‍वरप्रसाद कोइरालाको नेतृत्वमा गठन भएको पहिलो सरकारमा द्वारिकादेवी उपमन्त्री बन्‍नुभयो । २०१७ पुस १ मा तत्कालीन राजा महेन्द्रद्वारा निर्वाचित सरकार भङ्ग गरेर शासनसत्ता आफ्नो हातमा लिनुअघिसम्म उहाँ पदमा बहाल रहनुभयो । द्वारिकादेवी श्रीमान्‌काे मृत्युपछि […]

छ वर्षको उमेरदेखि झन्डै १५ वर्ष देशको राजधानी काठमाडौँंमा बिताएकी मायाले अक्षर चिन्ने अवसर भने पाउनु भएन । उहाँको जन्म भोजपुर जिल्ला हालकाे भाेजपुर नगरपालिका ३ दावाँ भन्ने ठाउँमा निम्न आय भएको ठुलो परिवारमा भएको थियो । छोरी हुनु र आमामा शारीरिक अपाङ्गता हुनु, यी दुई मुख्य र अन्य केही कारणले उहाँको बाल्यकाल प्रभावित भयो […]

– कमलाकुमारी पराजुली, अध्यक्ष, राष्ट्रिय महिला आयोग लैङ्गिक हिंसामध्ये नेपालमा सबैभन्दा धेरै घरेलु हिंसा हुने गर्दछ । आर्थिक वर्ष २०७९/८० (२०७९ साउनदेखि २०८० असारसम्म) मा मात्रै देशभर घरेलु हिंसाका १६ हजार ५१९ घटनाका मुद्दा नेपाल प्रहरीमा दर्ता भए । आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा यो सङ्ख्या १४ हजार २३२ थियो भने आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा १७ […]

आमा दिदी बहिनी होकति बस्छौ दासी भईसुख्को सधैँ प्यासी बनेर …