Category: Critique

संगीता अछामी ललितपुर महानगरपालिका वडा नम्बर १४ को वडा सदस्य हुनुहुन्छ । संगीताको आमाबुबा पनि राजनीतिज्ञ हुनुहुन्छ । राजनीतिक पृष्ठभूमि भएको परिवारमा जन्मिएकी छोरी भएकाले उहाँ केही फरक चेतसहितको वातावरणमा हुर्कनुभयो । त्यतिबेला पनि समानताका लागि सामाजिक मनोविज्ञानमा सकारात्मक परिवर्तन जरुरी ठानिएको थियो । यसका लागि उहाँका आमाबुबा कटिबद्ध हुनुहुन्थ्यो । उहाँले आमाबुबालाई कम्युनिस्ट राजनीतिमा […]

दुई छोरीकी आमाको हैसियतमा, म मातृत्वको विद्यमान प्रतिबन्धात्मक संरचनालाई चुनौती दिने सोच राख्छु । परम्परागत मान्यताले बाँधिएको परिवेशभित्र मैले निर्वाह गरेको मातृत्वको माध्यमबाट मेरो यात्राले मलाई फरक सोचमा उभ्याएको छ । यो सोच मातृत्वको अवधारणासँग सम्बन्धित छ । यसलाई समतामूलक सामाजिक संरचनाबाट पुनः परिभाषित गरी छोरी पुस्ताका अगाडि उदाहरण कायम गर्न पनि चाहन्छु । म […]

हाम्रो समाजमा छोराको बिहेमा आमा जन्ती जान हुँदैन भन्ने चलन छ । छोराको बिहेमा आमा गए ‘अशुभ’ हुन्छ भन्ने चलन हराएको छैन । तर, भदौ १ गते (अगस्त १८) जयन्ता पोखरेलले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा दुईटा तस्बिरसँगै स्टाटसमा लेख्नुभयो, “दङ्ग परेकी रछु म त, कान्छा छोराको बिहेमा जन्ती जाँदा । बिहे घरको कामलाई राम्रो व्यवस्थापन गरेर […]

पितृसत्ता पुरुषलाई प्रधान वा उच्च र महिलालाई सहायक वा नीच मान्ने सोचबाट निर्देशित शासनसत्ता हो । पितृसत्ताले पुरुषलाई प्रमुख, मूली वा प्रभुत्वशाली स्थानमा राख्छ भने महिलालाई पुरुषको मातहत वा पुरुषआश्रित ठान्छ । पितृसत्तामा वंश बाबुमा निहित हुन्छ र सन्तानको नागरिकता बनाउनसमेत बाबु नै चाहिन्छ । नेतृत्व भन्नेबित्तिकै पुरुष नै हो भन्ने सोच आउँछ । हरेक […]

सुशीला भट्ट २०५८ सालमा पद्मकन्या क्याम्पसबाट सहप्राध्यापकको रुपमा निवृत्त हुनुभएको हो । काभ्रेको खरेलथोकमा जन्मिनुभएकी सुशीला भट्ट अहिले ८० वर्ष नाघिसक्नुभयो । आमा टिकाकुमारी र बुबा बालकृष्ण खरेलकी छोरी उहाँले २०२२ सालदेखि विभिन्न क्याम्पसमा अध्यापन गर्दै आउनुभएको थियो । २०२१ साल मंसिरमा प्रा.डा.आनन्ददेव भट्टसँग उहाँको ‘प्रगतिशील’ विवाह भयो । उहाँका श्रीमानको यसैवर्ष निधन भयो । […]